De opstelling op het speelveld: advies over de organisatie en financiering van de sport

Aanleiding

Is de sportsector toekomstbestendig? Blijft sport toegankelijk voor iedereen, en kunnen topsporters met de huidige voorzieningen blijven presteren? Om deze vragen te beantwoorden, heeft de Nederlandse Sportraad (NLsportraad) een advies uitgebracht over de organisatie en financiering van de sport. Dit advies komt voort uit een adviesaanvraag van de partners van het sportakkoord in 2019 (de minister van Medische Zorg en Sport, namens NOC*NSF en de VNG/VSG).

Bouwstenen voor het advies

De commissie heeft het advies over de toekomstbestendige organisatie en financiering van de sport opgebouwd in samenwerking met ruim 200 experts en stakeholders. Het onderzoek startte met het Brancherapport Sport (KPMG, 2019). KPMG maakte een kwantitatieve analyse: een ‘foto’ van de totale sport- en beweegbranche. Daarna is een kwalitatieve analyse gemaakt met de sterke en zwakke punten en de trends en ontwikkelingen die op de branche afkomen. Daarnaast is de organisatie en financiering van de sport vergeleken met andere sectoren, met andere landen, is het beleid van de Europese Unie in kaart gebracht en een verkenning gedaan van de prijselasticiteit van de sport.  Alle bouwstenen voor het advies staan onderaan deze pagina. 

Samenvatting

De NLsportraad heeft in anderhalf jaar tijd een advies opgesteld voor een toekomstbestendige sportorganisatie en -financiering. Het plan bevat drie stappen: 1) versterken en professionaliseren van de sportbranche, 2) innoveren en uitbreiden naar een brede branche met sport- en beweegaanbod, en 3) structurele samenwerking met andere sectoren om een vitale en veerkrachtige samenleving te bevorderen.

Aanbevelingen

  • De NLsportraad adviseert de overheid om sport (topsport, breedtesport en bewegen) te beschouwen als publieke voorziening waarvan zoveel mogelijk Nederlanders gebruik maken.
  • Om de sportbranche van grotere betekenis te kunnen laten zijn voor de vitaliteit van Nederland adviseert de NLsportraad te investeren in de fysieke basisinfrastructuur voor sport, bestaande uit zowel sportaccommodaties als de openbare ruimte.
  • De NLsportraad adviseert meer (gecombineerde) betaalde banen in de sport in te voeren, functies te beschrijven, hieraan kwalificaties te koppelen en dit af te stemmen met mbo-, hbo-, en wo-opleidingen. Daarbij adviseert de NLsportraad ook om de regie op professionalisering van de sportbranche te nemen en met de vertegenwoordigers van de sportbranche een gezamenlijk plan te maken voor professionalisering en versterking van de arbeidsmarkt.
  • De NLsportraad adviseert te investeren in een gezamenlijke visie en vertegenwoordiging van de branche. Daarnaast adviseert de NLsportraad de rijksoverheid om de verdeling van overheidsmiddelen onder sportorganisaties uit te besteden aan een zelfstandig bestuursorgaan (zbo), en de positie van deze zbo vast te leggen in een stelselwet.
  • De NLsportraad adviseert de sportbranche om een gezamenlijk plan te maken om het sport- en beweegaanbod verregaand te vernieuwen en uitbouwen.
  • De NLsportraad adviseert om niet alleen in het sport- en beweegaanbod te investeren (de ‘aanbod’-kant), maar ook in de rechtstreekse toegankelijkheid van de sport voor alle Nederlanders (de ‘vraag’-kant).
  • De NLsportraad adviseert om samenwerking te bevorderen met andere sectoren zoals onderwijs, kinderopvang, welzijn en preventie en de verkokering tegen te gaan, tussen stelsels en de wettelijke kaders hiervan.

Status

De NLsportraad heeft het advies op 19 november 2020 aangeboden aan minister Tamara van Ark voor Medische Zorg en Sport en aan de partners van het Nationaal Sportakkoord. De minister heeft het advies meteen doorgestuurd aan de Tweede Kamer. In aanvulling op het advies ‘De opstelling op het speelveld’ heeft de NLsportraad begin 2021 de mogelijkheid voor wettelijke verankering en financiële onderbouwing van het sportstelsel verder uitgewerkt. Het resultaat is op 6 april 2021 gepubliceerd in het ‘Wettelijk en financieel addendum’

Commissie

Om het adviestraject te begeleiden is een commissie opgericht. Hierin zaten namens de raad Bernard Wientjes (voorzitter), Leanne van den Hoek, Marjolein Bolhuis-Eijsvogel en Jiske Griffioen en strategisch adviseur Claudia Bokel. Daarnaast waren Dennis Vink, Hugo van der Poel en Marjan Olfers, Eelco Blok, en Bert van Oostveen als experts bij deze commissie betrokken.