Van zorg naar beweging: de rol van zorgverzekeraars bij het stimuleren van bewegen en sport
Nederlanders bewegen steeds minder. Als gevolg hiervan neemt de fysieke, mentale en sociale gezondheid af. Mensen zijn kwetsbaarder voor ziektes en ervaren over het algemeen een minder goede kwaliteit van leven. Studies geven duidelijk aan dat jong en oud méér moeten gaan bewegen en sporten om positieve gezondheid te bevorderen. Bewegen en sport is daarmee geen hobby, maar een noodzaak.
De Nederlandse Sportraad (NLsportraad) pleitte in een eerder advies, ‘De opstelling op het speelveld’, al voor extra interventies om in 2030 minstens 75% van de bevolking voldoende te laten bewegen volgens de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad. Om dit doel te realiseren moeten op allerlei vlakken - sportvoorzieningen, openbare ruimte, professionalisering, innovatie en toegankelijkheid - flinke investeringen worden gedaan en is het nodig om een sterke beweegbranche op te zetten. Iedereen lijkt zich voor dit doel te willen inzetten, maar de daadwerkelijke stap richting uitvoering blijkt lastig.
Tijdens het schrijven van ‘De opstelling op het speelveld’ en het bijbehorende wettelijk en financieel addendum discussieerde de raad over wat zorgverzekeraars kunnen betekenen om meer mensen te stimuleren om te gaan bewegen en sporten. In Nederland is iedereen verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Dit geeft zorgverzekeraars een interessante uitgangspositie omdat zij hiermee de potentie hebben om invloed uit te oefenen op de gezondheid van de gehele bevolking. Zij hebben hiermee de unieke kans om bij te dragen aan het stimuleren van een gezonde leefstijl door middel van bewegen, waaronder sport. De NLsportraad geeft hier met een briefadvies aan de bewindspersonen van het ministerie van VWS aandacht aan.
Aanpak van het adviestraject
In het voorjaar van 2023 begon de NLsportraad met oriënterend onderzoek naar de mogelijkheden voor het stimuleren van bewegen en sporten met behulp van zorgverzekeraars binnen het huidige zorgstelsel. Het oriënterend onderzoek is gedaan door middel van deskresearch en interviews met verschillende experts en stakeholders.
In juni bracht de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving een uitgebreid advies uit over aanpassingen in ons zorgstelsel die nodig zijn om goede zorg en ondersteuning voor burgers beschikbaar te houden. In dit advies stond ook dat preventie een belangrijkere rol moet krijgen. De NLsportraad ondersteunt dit advies van harte.
De NLsportraad besloot daarop om een briefadvies uit te brengen met de oproep te kijken wat er binnen de huidige zorgverzekeringswet al mogelijk is om bewegen te stimuleren. Het probleem van beweegarmoede is namelijk zeer urgent en heeft nu actie nodig.
Briefadvies
Op basis van de bevindingen uit het oriënterende onderzoek heeft de NLsportraad een startnotitie voor een briefadvies vastgesteld.
In het briefadvies gaat de raad in op de vraag hoe zorgverzekeraars binnen het huidige stelsel bij kunnen dragen aan het doel om meer Nederlanders (meer) te laten bewegen. Binnen deze vraag kijkt de NLsportraad wat zorgverzekeraars momenteel al doen, wat ze willen en kunnen en waar de knelpunten zitten. De raad wil de bewindspersonen van het ministerie van VWS daarbij adviseren over de rol die zij daarin kunnen vervullen.
Gedurende het adviestraject zocht de raad actief het gesprek met stakeholders en experts op via interviews. Het briefadvies is op 19 december 2023 aan de bewindspersonen van VWS gestuurd.
Beleidsreactie
Op 19 december 2023 stuurde de NLsportraad de adviesbrief ‘Zorgverzekeraars: van zorg naar beweging?’ aan de bewindspersonen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: minister Helder, minister Kuipers en staatssecretaris van Ooijen.
Op 24 april 2024 is de beleidsreactie op de adviesbrief aan de Tweede Kamer gestuurd. De bewindspersonen reageren in de brief uitgebreid op het briefadvies. Ze erkennen het belang van (sport en) bewegen voor het bevorderen van gezondheid, ook in het zorgdomein. En ze geven aan dat zorgverzekeraars hier mee bezig zijn. Ze wijzen bijvoorbeeld op het ondertekenen van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) door Zorgverzekeraars Nederland. Toch zien de bewindspersonen ook ruimte voor verbetering. De bewindspersonen geven daarom aan dat zij het briefadvies meenemen in gesprekken met zorgverzekeraars.
Commissie
Voor het adviestraject Van zorg naar preventie zaten namens de raad Bernard Wientjes, Elke Snijder en Paul Depla in de commissie.
Verhouding tot het advies ‘Bewegen tijdens de levensloop’ en andere adviezen
Dit briefadvies hangt samen met verschillende andere adviezen van de NLsportraad. Het vloeit voort uit De opstelling op het speelveld en heeft raakvlakken met de brief over gezondheidsbescherming en het adviestraject Bewegen tijdens de levensloop.
Voor het adviestraject Bewegen tijdens de levensloop wordt momenteel onderzocht hoe voldoende bewegen voor iedereen een normaal onderdeel van het dagelijks leven kan zijn/worden. Het advies Van zorg naar preventie gaat specifiek over de middelen en mogelijkheden die zorgverzekeraars hebben om bij te dragen aan het voldoende bewegen.
Meer informatie
Voor meer informatie of het delen van ideeën of ervaringen kunt u contact opnemen met Tessa van der Velden van het secretariaat via info@nlsportraad.nl of 070-340 72 73.