Laat ze niet zitten! Advies bewegen en sport door 65-plussers

Advies

De NLsportraad stelt in het advies ‘Laat ze niet zitten!’ vast dat er met betrekking tot bewegen en sport sprake is van seniorisme: het niet serieus nemen van ouderen in hun beweegbehoefte op basis van hun leeftijd. Terwijl meer bewegen en sporten goed is voor de gezondheid en het welzijn van ouderen en ook voor hun bijdrage aan de samenleving als geheel. Die bijdrage is groot, bijvoorbeeld door zelf nog te werken of het verrichten van vrijwilligerswerk, het verlenen van mantelzorg, oppassen op de kleinkinderen of er te zijn voor familie en vrienden. Dan is het prettig als je zo lang mogelijk zo vitaal mogelijk kan blijven. Ook omdat de groep 65-plussers in 2040 een kwart van de bevolking uitmaakt. Maar ouderen zitten te veel en bewegen te weinig en worden te weinig gestimuleerd om meer te gaan bewegen. Dat leidt tot meer chronische aandoeningen en cognitieve achteruitgang, bv. in de vorm van dementie, en stijging van de zorgdruk en zorgkosten. Sommige ouderen, bijvoorbeeld in zorginstellingen, bewegen zelfs nauwelijks meer. Dat leidt tot versnelde achteruitgang in gezondheid en welzijn.

Meer bewegen en sporten door ouderen kan door de woon- en leefomgeving van ouderen zo in te richten dat ze makkelijker in staat zijn een ommetje te maken, te fietsen of elkaar te ontmoeten in een wijkvoorziening. Daarbij is het belangrijk dat beweegactiviteiten aansluiten op de leefwereld van de ouderen en bij hun culturele achtergrond. Sommige ouderen vinden sporten leuk, anderen zijn beter te motiveren met activiteiten zoals dansen, tuinieren of klussen. Betere samenwerking tussen organisaties die lokaal een rol spelen bij bewegen en sport voor ouderen moet ervoor zorgen dat de meest kwetsbare ouderen niet tussen wal en schip vallen.

Tegelijkertijd is het absolute noodzaak om bij de jeugd te beginnen met voldoende bewegen voor gezondheid en welzijn. Jong geleerd is aantoonbaar oud gedaan als het om bewegen gaat. Als de overheid start met preventief beweegbeleid voor de lange termijn profiteert de 65-plusser van de toekomst daarvan.

Aanpak van het adviestraject

De raad is in 2023 met dit adviestraject begonnen. De onderzoekers zijn daarvoor met diverse groepen 65-plussers in gesprek gegaan. Ze hebben een werkbezoek georganiseerd, een expertmeeting gehouden, een ouderencongres bezocht en klankbordbijeenkomsten gehouden. Ook is in opdracht van de NLsportraad een aanvullende data-analyse uitgevoerd door het RIVM naar de mate van kwetsbaarheid van uiteenlopende groepen 65-plussers in combinatie met de mate waarin deze groepen aan de beweegrichtlijn voldoen. Het advies ‘Laat ze niet zitten! Advies bewegen en sport door 65-plussers’ is op 28 november gepubliceerd en in die week ook aan staatssecretaris Karremans van Jeugd, Preventie en Sport aangeboden.

Commissie

De begeleiding van het adviestraject vond deels plaats door dezelfde experts als in het adviestraject van ‘Nederland, sta op!’. Namens de raad namen Farid Gamei (voorzitter commissie), Erik Scherder en Bernard Wientjes plaats in de commissie. Als adviseurs zijn betrokken geweest:  Derk Loorbach (hoogleraar sociaal-economische transities Erasmus Universiteit), Yourai Mol (junior raadslid Raad voor de Leefomgeving), Peter Wilms ((vm.) tijdelijk raadslid Raad voor het Openbaar Bestuur), John Dierx (lector Gelijke kansen op gezonde keuzes bij de Avans Hogeschool), Hans Derks (programmamanager Drenthe beweegt bij SportDrenthe) en Marnik Gommers (expert ouderen bij het Kenniscentrum Sport & Bewegen)

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Raymond van Mourik  van het secretariaat via info@nlsportraad.nl.